Ankamma (32) behoort tot een kleine inheemse stam in Zuid-Azië die vaak wordt gediscrimineerd en uitgebuit. Met haar eerste man kreeg ze drie kinderen. Maar ze verliet deze man toen hij in de greep van alcohol raakte en haar begon te mishandelen. Later trouwde ze opnieuw, met een man genaamd Prakash*.
In december 2023 werden Ankamma en Prakash aangenomen om in een snoepwinkel te werken. Ze ontvingen een voorschot van omgerekend 150 euro. Een buitenkans, zo leek het, maar al snel bleek het een valstrik te zijn. In plaats van naar een snoepwinkel, werden ze naar een eendenboerderij gebracht. Daar moesten ze achttien tot twintig uur per dag honderden eenden verzorgen. De werkgever verhoogde het schuldbedrag voortdurend, waardoor hij het echtpaar steeds meer in zijn macht kreeg.
In maart 2024 overleed Ankamma’s ex-man, waarna zij opnieuw de voogdij over haar drie kinderen kreeg. Voor de eigenaar was dit geen reden om het echtpaar ondersteuning te bieden. Integendeel: hij maakte hun schuld nog hoger. Bovendien eiste hij dat de kinderen ook gingen werken op zijn boerderij.
Ankamma was ten einde raad. De moeder zag hoe de gezondheid van haar kinderen steeds verder achteruit ging. Ze probeerde bezwaar te maken, maar de eigenaar reageerde met geweld en bedreigingen. Uiteindelijk stemde hij toch in. Zij en Prakash mochten vertrekken en elders gaan werken om hem terug te betalen.
Maar op de dag dat Ankamma's familie zou vertrekken, werd alles nog veel erger. De eigenaar eiste dat Ankamma's zoon, de 9-jarige Venkatesh, met hem meeging naar een snoepwinkel in de buurt. Ze kwamen niet meer terug. Bezorgd belde Ankamma de eigenaar, die zei dat haar zoon naar een naburige staat was gebracht om te werken en pas zou worden vrijgelaten als ze de volledige schuld had betaald. De familie weigerde te vertrekken zonder Venkatesh. De familie van de eigenaar reageerde woedend. Zijn zonen vielen de familie bruut aan en stuurden hen terug naar hun dorp.
Ankamma werkte wanhopig om haar zoon vrij te krijgen. Tien maanden werkte ze om het schuldbedrag bij elkaar te krijgen. Via de telefoon van de eigenaar wist ze contact te houden met Venkatesh. Elke keer smeekte de jongen haar onder tranen om hem op te halen, omdat hij zo zwaar werd uitgebuit en mishandeld. Van zijn laatste telefoontje met hem op 9 april heeft Ankamma een opname gemaakt, als bewijsmateriaal van de uitbuiting.
In de laatste week van april lukte het Ankamma om het resterende geld bij elkaar te krijgen. Ze nam opnieuw contact op met de werkgever om hem te vertellen dat ze haar zoon kwam ophalen. Hij gaf allerlei tegenstrijdige excuses om dit moment uit te stellen: eerst beweerde hij dat de jongen ergens anders heen was gestuurd, daarna dat hij in het ziekenhuis lag en uiteindelijk dat hij was weggelopen. Ankamma was gealarmeerd en vroeg de politie om hulp, maar die leek niet geïnteresseerd en was meer bezig met de terugbetaling van de lening dan met de verdwijning van het kind.
Vervolgens zocht ze hulp bij een lokale advocaat die haar inheemse gemeenschap ondersteunde, bij een lokale ngo die zich inzet tegen dwangarbeid, en bij een netwerk van overlevenden van slavernij. Met hun hulp en steun stapte ze rond 19 mei naar de lokale overheid. Dit had effect. De overheid gaf de politie opdracht om een formeel onderzoek in te stellen. Dit bracht de waarheid aan het licht. Tijdens een politieverhoor onthulde de boerderij-eigenaar dat de jongen was overleden en in het geheim bij een familielid was begraven. Hij beweerde dat Venkatesh begin april geelzucht had gekregen en in het ziekenhuis was overleden.
De autoriteiten bevestigden later aan de hand van camerabeelden dat hij in het ziekenhuis was geweest, maar niet wat de doodsoorzaak was. De politie arresteerde de eigenaar, zijn vrouw en zijn oudste zoon op verdenking van betrokkenheid.
Op 21 mei reisde een politieteam naar de begraafplaats en haalde rond 17.00 uur het lichaam van Venkatesh voorzichtig uit een zanderig graf. Ankamma beschreef aan de nationale media hoe ze de verdachten tijdens deze periode had geobserveerd: "Er was geen spoor van berouw op hun gezichten te zien. Ze lachten en praatten terwijl ik stond te huilen, kijkend naar het lichaam van mijn zoon, me voorstellend hoe hard hij moet hebben gehuild en geschreeuwd, terwijl niemand genade toonde."
Een autopsie door de overheid op 22 mei bevestigde dat de jongen was overleden aan ernstige verwondingen aan zijn hoofd en schouders – duidelijke tekenen van een gewelddadige en gerichte aanval. Ankamma werd erbij geroepen en zag hoe ernstig de verwondingen van haar zoon waren. De artsen spraken hun diepe bedroefdheid uit en concludeerden dat de aanval honderd procent met voorbedachte rade was gepleegd. “Dit was geen ongeluk. De schedel en de schouders van het kind waren gebroken door genadeloze slagen,” verklaarden ze.
Ankamma vertelde: “Toen ik op 24 mei naar het ziekenhuis ging, riep de arts ons binnen en legde uit dat mijn zoon ernstige verwondingen had aan zijn hoofd, jukbeenderen en schouders. De arts zei dat ze een doek in zijn mond hadden gestopt en zijn hoofd naar achteren hadden getrokken, waarschijnlijk om hem te laten stoppen met schreeuwen. Deze en andere verwondingen wezen op een gewelddadige, gerichte aanval.”
Het onderzoek loopt nog. De politie, lokale overheidsfunctionarissen en forensische experts werken samen om sluitend bewijs te verzamelen en ervoor te zorgen dat gerechtigheid geschiedt. Ze hebben een rechtszaak aangespannen op grond van wetgeving inzake moord, dwangarbeid, kinderarbeid en specifieke misdrijven tegen inheemse gemeenschappen. De artsen hebben er met klem op aangedrongen dat de verantwoordelijken worden vervolgd en gestraft op grond van alle toepasselijke artikelen van het strafrecht.
Op 26 mei, slechts drie dagen na de crematie van haar zoon, reisde Ankamma naar een persbijeenkomst om het verhaal van haar familie te vertellen aan bijna veertig journalisten. Af en toe onderbroken door tranen, deelde ze moedig haar verhaal.
Ankamma liet haar stem ook horen op 10 juni tijdens een hoorzitting over de drie verdachten die op borgtocht zouden worden vrijgelaten. Een advocaat van IJM stond haar bij. Zij en de assistent-officier van justitie spraken zich uit tegen borgtocht en vrijlating van deze drie mannen. Op 11 juni stemde de rechter hiermee in en wees de borgtocht af. De eigenaar, zijn vrouw en zijn zoon blijven in hechtenis terwijl de zaak wordt voortgezet.
IJM ondersteunt de zaak van Ankamma door binnen het openbare rechtssysteem op districts- en staatsniveau te pleiten voor gerechtigheid. Daarnaast werkt ons team met lokale ngo-partners en survivor leiders om met één stem te pleiten voor een krachtigere reactie van de overheid op gevallen van dwangarbeid.
*Om hun privacy te beschermen, gebruiken we een schuilnaam.
