Gebons op de bus. Luide, opgewonden stemmen in een taal die ik niet versta. Steeds meer ogen die ons zien en volgen. Overal waar ik kijk staan mannen om ons heen. Lopen mee, terwijl onze bus stapvoets door de menigte probeert te rijden. “Joelle and Jochebed, you have to cover your heads right now!“ roept een van de bandleden waarmee we samen op weg zijn. De sfeer slaat om. Wat eerst een avontuurlijk ritje leek, verandert opeens in één van de angstigste momenten van mijn leven. De dronken menigte kan elk moment binnen komen. Als vrouw voel ik me opeens zo kwetsbaar. Met een jas over mijn hoofd, mijn ogen gericht op de grond, wacht ik af op wat er gaat gebeuren. En het enige wat ik kan doen is bidden.

Later blijkt dit gevoel ook terecht. We zijn in één van de armste gebieden van India. Vrouwen zie je hier bijna niet, zeker niet ‘s avonds. Het is niet veilig voor hen op straat. Meisjes worden binnen gehouden, omdat ze alleen waarde hebben als hun reputatie smetteloos is. Mannen groeien op zonder respect voor vrouwen. Hen wordt niet geleerd wat haar grenzen zijn, dat er grenzen zijn. Het zien van een plukje haar kan al voldoende zijn om lust op te wekken en hieraan toe te geven. Als vrouw loop je het risico verkracht te worden, in het openbaar, terwijl een menigte toestroomt. Niet om te helpen, maar om aan te moedigen, mee te doen, te zien hoe het afloopt.

Meisjes kosten alleen maar geld. Er moet gespaard worden voor een bruidsschat en daarna trekt een meisje bij haar schoonfamilie in en heb je niets meer aan haar. En dat geld, dat is er niet. En zo groeien duizenden meisjes op. Met de wetenschap dat ze waardeloos zijn. In armoede. Niet gewenst. Onveilig.

Een week later zijn we op bezoek bij één van de veldkantoren van IJM in Zuid-Azië. Wij worden verder meegenomen in het verhaal van deze meisjes, die vaak nog minderjarig zijn. Sommigen van hen krijgen een baan aangeboden, om geld te verdienen voor hun familie. Of er dient zich iemand aan die met het meisje wil trouwen, zonder bruidsschat. Meestal zijn dit bekenden van de familie, dus het lijkt vertrouwd, een mooie kans. Vol vertrouwen wordt het meisje meegegeven. Ze maakt dezelfde reis die wij maakten, van een dorpje naar de grote stad, een nieuwe toekomst tegemoet.

De hoop te ontsnappen uit armoede, verandert al snel in wanhoop. Want de baan of het huwelijk blijkt een leugen. Ver weg van hun familie komen ze terecht op een plek waar ze niemand kennen en de taal niet spreken. Ze worden mishandeld, verkracht. Opgesloten in kleine ruimtes, zonder de kans hieraan te ontsnappen. En wanneer ze totaal gebroken zijn, belanden ze in een bordeel. Hier worden ze dag in, dag uit seksueel misbruikt. Vluchten is geen optie, niemand begrijpt hun taal, ze zijn een smet voor de familie, er lijkt geen toekomst meer.

Maar steeds vaker stopt het verhaal hier niet. De medewerkers van IJM zijn dagelijks op zoek naar deze meisjes, ze proberen te achterhalen waar ze worden verborgen. Wanneer dit bekend is, trekken ze erop uit om deze meisjes te bevrijden en de daders op te pakken. Ze verzamelen bewijsmateriaal, bouwen een dossier op en spannen rechtszaken aan. Ze zorgen voor opvang en begeleiding voor de meisjes die bevrijd zijn, zodat ze hun trauma’s kunnen verwerken. En ze bieden scholing aan, zodat de meisjes vaardigheden leren om zichzelf te kunnen onderhouden.

En dit alles doen ze niet alleen. Ze werken hierin nauw samen met de lokale autoriteiten. Uit onwetendheid en een falend rechtssysteem, kon mensenhandel voor prostitutie lange tijd ongestoord bestaan. Doordat IJM hun kennis overdraagt aan politieagenten, advocaten, rechters, ambtenaren, en maatschappelijk werkers, veranderen ze het systeem van binnen uit. Hierdoor kan er steeds adequater opgetreden worden, vinden er steeds meer veroordelingen plaats en krijgen de meisjes de hulp die nodig is.

Tijdens ons bezoek hebben we twee vrouwen ontmoet die bevrijd zijn uit de seksindustrie. Ze verkochten vol trots hun zelfgemaakte sieraden. Beide vrouwen waren begin 20, één van hen was pas getrouwd. Ze raakten mij met de sprankeling in hun ogen. Ze droegen een heel verleden met zich mee, maar de toekomst leek hun toe te lachen.

Ik kijk uit naar het moment dat alle meisjes kunnen opgroeien zonder angst, wetend dat ze van waarde zijn, in vrijheid. Nog steeds zitten er te veel meisjes vast. Ik gun ieder van hen een ‘happily ever after’. En daarom wil ik mij inzetten voor IJM. Until all are free!

Jochebed Neuteboom is manager voor diverse artiesten, waaronder Reyer, en ambassadeur van het werk van IJM.